نسوز یا دیر گداز به موادی گفته میشوند که در دما های بسیار بالا دچار تغییرات فیزیکی و شیمیایی نمیشوند. به اصطلاح نقطه ی ذوب مشخصی ندارند. نسوزها موادی هستند که حرارتهای بالا را به خوبی تحمل میکنند.
از مواد تشکیل نسوز ها میتوان به دولومیت، رس، بوکسیت، کرومیت، دیاتومیت اشاره کرد.
در حرارت بالا در واکنشهای شیمیایی فراوردهای که در کوره در حال شکل گرفتن میباشد شرکت نکرده. و در مقابل سایش و ضربه مقاومت نمودهو در ان حرارت به هیچ وجه تغییرات فیزیکی و شیمیایی در ان ظاهر نمیشود.
موسسه استاندارد ایران موادی را نسوز میداند که بتواند ۱۴۵۰ درجه سانتی گراد را تحمل نماید.
مواد نسوز به عنوان پوشش کوره ها و برای نگه داشتن حرارت درون قلب کوره استفاده قرار می گیرند. به کمک مواد نسوز به عنوان عایق بهره وری کوره افزایش می یابد.
علاوه بر موارد بالا فریم کوره محافظت می شود و کارگرانی که در تماس نزدیک با کوره قرار دارند ایمن خواهند بود.
تقریبا ۸۰ تا ۸۵ درصد نسوزهای تولید شده در دنیا در کارخانههای ذوب اهن و سیمان پزی مورد استفاده قرار میگیرد و ۱۵ تا ۲۰ درصد در کارخانههای شیشه گری – کاشی سازی – تونلهای اجر پزی و غیره مورد استفاده واقع میشوند.
هرکوره با توجه به حرارتی که برای پخت و به عمل اوردن محصول خود نیاز دارد، محتاج به نسوزی است. این نسوز باید بتواند به خوبی دمای بالا را تحمل نماید. در این صورت نسوزها با توجه به محل مصرف میباید بتوانند حرارت کوره را به خوبی تحمل نموده و به مرحله خمیری نرسند.
در این صورت باید حرارت قابل تحمل برای نسوزها چند درصد بیشتر از حرارت موجود در کوره باشد. به دلیل مقاوت و استحکام بالایی که در پیوندهای شیمیایی اولیه سرامیک ها به نمایش گذاسته شده، این مواد دارای ترکیبات غیرمعمول و با ویژگیهای مفیدی همچون نقطه ذوب بالا و واکنش ناپذیری شیمیایی هستند.
خاصیت واکنش ناپذیری شیمیایی در متالورژی و صنعت شیشه سازی، در جایی که کوره ها در معرض مواد مذاب و گازهای بسیار خورنده (فرسایش کننده) هستند از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
کلیه اجسام در مقابل حرارتهای بالا تغییر شکل میدهند و معمولاً در موقعیکه حرارت بالا میرود منبسط شده و در موقع سرد شدن منقبض میگردد. اگر در یک کوره ذوب اهن یا پخت سیمان قطعات نسوز منبسط شوند و به هم فشار وارد کنند.
در ابتدا موجب محکمتر شدن به یکدیگر و اتصال بیشتر آنها به بدنه کوره میشوند ولی رفته رقته در اثر زیاد شدن انبساط، نسوزها به یکدیگر فشار آورده و باعث خرد شدن خود میگردند.
اگر از ابتدا نسوزها را با فاصله بچینند تا از این فشار جلوگیری کنند یا نسوزها در اثرانقباض تقلیل حجم پیدا کنند در جای خوذ لق شده و موجب فرو ریختن نسوز میگردد. پس ملاحظه میگردد که نسوزها مخصوصاً در کورههای گردنده باید دارای خاصیتی باشند که انقباض و انبساط آنها موجب خرد شدن یا فروریختن آنها نشود.
دیرگداز ها یا نسوز ها را میتوان به چند دسته مختلف طبقه بندی نمود، البته ممکن است نوعی از این مواد وجود داشته باشد که در این دسته بندی نیامده است. عبارت اند از:
اجر الومینی
اجر های سیلیسی
اجر های نیمه سیلیسی
اجرهای منیزی
اجر شاموتی
اجر دولومیتی
اجر فورس تریتی
اجر کرم منیزی
مواد نسوز پایه رسی – شاموتی (Clay-Based)
خاک نسوز (Fireclay)
مواد نسوز آلومینایی (High-Alumina)
مولایت (Mullite)
نسوز های غیر رسی (Non-Clay-Based Refractories)
نسوزهای بازیک Basic
نسوز های پر آلومینا (Extra-high Alumina)
سیلیکا (Silica)
زیرکان (Zircon)
کاربید سیلیکون (Silicon carbide)
دیگر مواد نسوز غیر رسی
میتوان گفت تقریبا تمام مواد دارای تخلخل ولو در مقیاس های بسیار کوچک هستند. درگداز ها یا نسوزها همچنین در محدوده های متفاوتی از چگالی و ویژگی ها ساخته می شوند.
به طور کلی، نسوزها با تخلخل کم در مقایسه با نسوزهایی که از تخلخل بالاتری برخوردار هستند هدایت گرمایی بالاتری از خود نشان می دهد. آجر معمولا یک عایق خیلی قوی به شمار می آید چرا که مقادیر زیادی از هوا در خود دارد و هوا نیز هادی بسیاری ضعیفی برای گرماست.
البته باید توجه داشت که مواد با تخلخل بالا دردماهای بالا و تماس مستقیم با حرارت تمایل به انقباض یا چروک شدن دارند و عملکرد خوبی از خود نشان نمی دهند.
به همین دلیل مواد با تخلخل کم در نواحی گرمتر استفاده می شوند و مواد با تخلخل زیاد به عنوان مواد پشتیبان حرارتی استفاده می شوند.
برای خرید و یا سفارش گذاری و واردات صرفا کافی است از طریق لینک تماس با ما و یا با شماره های 09300010226 یا شماره ثابت 03152631222 و یا از طریق واتس اپ شرکت درخواست خود را ثبت نمایید.
همچنین میتوانید از طریق ایمیل درخواست خرید خود را ارسال نمایید تا کارشناسان ما در اولین فرصت با شما تماس حاصل نماییند. علاوه بر این میتوانید از طریق گفتگوی آنلاین موارد فنی و یا خرید خود را پیگیری نمایید.